Rumoer op de Eerste Rang

Piet poetst z’n schoenen tot ze blinken als spiegels. Even later staat hij, voor een achenebbisj spiegeltje met roestvlekken, aandachtig z’n kuif te kammen. Er blijven wat eigenwijze plukjes haar uit het gelid springen.
Hij spuugt op de toppen van z’n vingers en duwt met z’n bevochtigde vingers de plukjes de kuif in: “Zo dat is beter.” Hij kijkt zichzelf een tiental seconden onderzoekend in de spiegel aan en ziet daar een man van de wereld met verzorgd haar en een schone boord. Hij knikt tevreden, wijst op z’n spiegelbeeld en zegt, “Piet jonge, je ziet er goed uit, een echte heer!”

Tonie zoekt haar zijden kousen. 
“Wat zoek je?” vraagt haar oudste zuster Wil, die voor de spiegel mee-eters staat uit te knijpen.
“M’n zijden kousen.”
“Tja, dat krijg je ervan … als je alles laat slingeren, waarom moet ik toch altijd hier in huis iedereens rommel opruimen.”
“Ja goed, dat vindt ik lief van je,” zegt Tonie om van het gepreek af te zijn, maar weet je waar m’n zijden kousen zijn: ?” “Waar denk je,” zegt Wil. “Ik weet het niet,”  zegt Tonie ongeduldig, zeg het nu maar.”
“Gewoon in de blauwe doos natuurlijk, waar ze horen,” bijt Wil Tonie toe.

Entreé

Zij aan zij lopen Piet en Tonie de ontvangsthal van Het Tuschinski Theater in. Hun voeten zakken diep in – de rood met goudgele patronen van – het tapijt.
Tonie ziet de lichtstralen van tientallen lampjes elkaar kruizen.
Om hun heen de Beau Monde, de elite van de stad in avondkleding, dames met close hoedjes, veren en glanzende juwelen, heren met sigaren rechtop onder hun hoge zijde hoed
.Tonie kijkt schuin omhoog naar Piet … ze ziet hem een wolk sigarettenrook uitblazen … de rook kringelt omhoog naar de kleurrijke extatische patronen op het ronde gewelf … haar adem verstokt even …  

Het grofstoffelijk geluid van diep nazaal gerochel trekt haar ruw uit haar esthetische beleving. 

“Nou, nou … wat een varken”, zegt Piet terwijl hij zijn hoofd schudt: dat heb ik hier nog nooit meegemaakt.”

Piet die absoluut niet van liegen houdt denkt verschrikt, “Oh god, wat zeg ik nou … als ze er achter komt dat ik hier ook nog nooit geweest ben, ga ik af als een gieter”.

“Lieve help, wat is dat voor grof volk,” vraagt Tonie aan Piet terwijl ze in de richting knikt waar vanuit het gerochel kwam.
Er bevindt zich daar een ploegje volkse jongens met petten op. Ze staan wijdbeens, drinken bier, rollen zware shag en praten allemaal tegelijk door elkaar heen.

“Nou nou … maar goed, zo zie je maar weer,” zegt Piet met de intonatie van een volks verheffer, een ieder mens wordt gekleurd door het milieu waarin hij socialiseert, (hij denkt,: …dat zeg ik toch goed zo?) een diep trieste situatie waaruit slechts een enkeling zich weet te ontworstelen.
Gelukkig zullen we straks tijdens de voorstelling geen last van dit volk hebben … ik koop namelijk altijd kaartjes voor de Eerste Rang.”

Piet kijkt de andere kant op en ziet daar boven de bar een ingelijst bord met in grote letters het woord “consumpties” erop.
Daaronder in kleine – voor hem onleesbare – letters het aanbod en de prijzen.

Piet, die behoefte heeft aan een contrast tussen hemzelf en het boerende volkje, vraagt met een voorname blik in zijn ogen aan Tonie
‘Wil jij misschien ook een flesje consumpties”.
Tonie knik verlegen.
“Kom dan maar met me mee,” zegt Piet en loopt, alsof hij kind aan huis is, naar de bar. Daar schrikt hij van de prijzen.
“Jongeman … wat kan ik u schenken?” vraagt de rijzige heer achter de bar.

Piet die goed kan hoofdrekenen zegt: “Graag een kogelflesje limonade”. De heer achter de bar kijkt naar Tonie en vraagt aan Piet: en wat kan ik voor de jongedame betekenen?” 
“Het is voor haar,” stamelt Piet ongemakkelijk.
Hij herstelt zich snel en zegt in een poging om zijn imago niet te beschadigen: “U moet begrijpen dat ik reeds consumpties heb gedronken.”

De man achter de bar – die zelf ook geen wereldloon verdiende – begreep het.
“Bedankt Piet,” zegt Tonie lief … zij begreep het ook … er welt een zacht gevoel voor hem bij haar op.

Eerste rang

De zaal is nog nagenoeg leeg als Piet en Tonie naar voren lopen.
“Ga zitten Tonie,” zegt Piet en wijst met een elegant gebaar naar een lege klapstoel.
Tonie klapt de stoel naar beneden en zegt tegen Piet.
“Goh wat chique, dat rode velours.”

Ze gaat zitten en Piet neemt naast haar plaats.
Hij kijkt haar aan en zegt: “Mooi hè, net als het vorstenhuis, prominent voorin de zaal. ”Een meter of twee voor hun rijst het podium op.
Op het podium speelde een organist populaire deuntjes.
In de zaal wordt er op gedempte toon meegezongen.
Net als Piet z’n benen ontspannen uitstrekt zegt er iemand: “Hé rot eens op, met die lange stelten van je,
”Het zijn jongens van de zware shag die – links en rechts naast hem en Tonie – plaatst nemen. 

De zaal loopt langzaam vol.
Piet kijkt over z’n schouder en ziet dat ze nu aan alle kanten worden ingesloten door het grauwe volk.
Door een sluier van sigarettenrook ziet hij dat de wereldse dames en heren zich allemaal ver achterin de zaal of op het balkon bevinden. 

Om hun heen wordt het steeds rumoeriger. En net ~ als een minuut of tien later het orgel stopt ~ zet een van de jongens achter hen in met een zacht, maar zeer langgerekt, beknepen anaal gefluit. Het is even stil … waarna hij terugkomt met een kort, maar krachtig toegift, een beetje zoals het geluid van een misthoorn. De jongens eromheen applaudisseren en roepen, “Bloemen voor de artiest!”. 

Piet, zich nu ten volle bewust van de inhoudelijke betekenis van het begrip Eerste Rang, weet niet waarheen hij moet kijken.
Zijn ogen rusten even op z’n glimmende schoenen, waarin hij de lampen aan het plafon flets weerspiegeld ziet.
Hij voelt hoe zijn ogen zich langzaam in hun kassen naar rechts draaien.
Vanuit z’n ooghoeken ziet hij daar Tonie, met getuite lippen, voor zich uit staren.

Langzaam schuiven de enorme rode gordijnen opzij en tonen het witte doek waarop, hoog… boven hun hoofd, flikkerend het polygoon journaal begint.
Na een paar minuten kijkt Piet weer voorzichtig naar Tonie en ziet dat de spanning rond haar mond grotendeels verdwenen is.
Als Piet later tijdens de hoofdvoorstelling Tonie ziet lachen ontspant hij zich. Hij krijgt er weer vertrouwen in.

Een kwartiertje later legt hij voorzichtig z’n elleboog boven op de rugleuning van Tonie’s stoel.
Als hij echter waarneemt dat ze iets van hem wegschuift, legt hij z’n hoofd in z’n nek en strijkt traag met zijn vingers door z’n kuif.

Als hij even later haar knie ‚per ongeluk’ aanraakt, tikt Tonie z’n hand weg, een beetje zoals je een bromvlieg verjaagt.  Ze schuift van hem weg en stoot hierbij de schouder van haar buurman aan.
Deze denkt dat Tonie een toenaderingspoging doet – en zonder gene of er woorden aan vuil te maken – legt hij z’n arm om Tonie heen. 
Piet slaat de arm van Tonie’s buurman weg en zegt: “Houd jij is effe je fatsoen!”
De jongen zich bewust van z’n flater trek z’n arm terug.

“Ik moet even naar het toilet,” zegt Tonie terwijl ze haastig op springt en wegvlucht.

 Piet wil de jongen vernietigend aankijken, maar hij ziet het silhouet van de jongen strak voor zich uit naar de film staren.
Alles aan diens gezicht zegt: “Er is hier nooit iets gebeurt … en als er al iets gebeurt is … dan heb ik er niets mee te maken.”

Na de voorstelling lopen Piet en Tonie hand in hand over de Bloemenmarkt.
Het is een frisse en heldere novemberavond.
Boven de gevels zijn er wat sterren te zien. 
Piet denkt na of hij iets van een toepasselijk passage uit een gedicht of zo kent.
Net als hij iets wil gaan zeggen hoort hij watergekletter.

Als hij kijkt ziet hij gore Jopie met een enorme boog in de gracht staan te urineren. 
Piet steekt z’n kraag op en loopt zwijgend door in de hoop niet gezien te worden.

Omhuld door de stilte van de nacht lopen Piet en Tonie samen over de grachten in de richting van het Prinseneiland.

Copyright Ⓒ 2016 – 2019 P. Schwank