Het Klikt

Tony op vijftienjarige
leeftijd

Toen ze de week erop weer achter de breimachine zaten zei Annie tegen Tonie, “Wel een leuke gozer die Piet, vind je niet?’

“Ja, ik kan me voorstellen dat jij hem leuk vind.”

“Vind jij hem dan niet leuk?” vraagt Annie.

“Hmm … oh, de schaft begint” zegt Tonie ontwijkend.

Even later staan ze voor de deur van het kousenatelier te wachten op hun brood.
Het brood werd door Tonie’s moeder die vlakbij woonde gebracht.
De boterhammen waren altijd goed gesmeerd met boter en royaal belegd met kaas of worst.
Soms zaten er zelfs warm gebakken eieren tussen, dit vond Tonie heerlijk, vooral als het in de winter koud was.
Vaak gaf Tonie een boterham aan Annie, dan kon die ook heerlijk meesmikkelen.

Voor de deur van het atelier stonden wat bankjes waarop de jonge dames uit het atelier tijdens de schaft vaak zaten.
Onnodig om te zeggen dat dit aanbod van huwbare juffies, de jongemannen uit de bedrijven in de buurt aantrok.
Tijdens de schaft trokken ze in een stoet voorbij.

Sommige parmantig als jonge hanen met de borst vooruit.
Andere die minder verlegen waren stapte op de giechelende dames af voor een ongedwongen praatje.

Verderop bij Het Nederlandse Veem liep Piet met een baal koffie op z’n hoofd over de loopplank een schuit in.
Met een plof zette hij daar de baal neer.
Hij dacht: “Leuk mokkeltje was dat zaterdag.
Ik loop zo effe langs dat atelier, daar zitte ze vaak buite te schafte.”

Even later is Piet met Annie in gesprek.
Tonie staat erbij en kijkt ernaar.
Elke keer als ze haar schroom overwint en ook iets probeert te zeggen praten de andere twee er gewoon overheen.
Tegen dit verbaal geweld is ze niet opgewassen en na drie pogingen geeft ze het op.
Ze gaat verder met hetgeen waar ze wel goed in is … namelijk luisteren.
Ze kijkt afwisselend naar de pratende mond van Annie en de pratende handen van Piet. 

Piet pakt  een stuk pruimtabak en bijt er een stuk van af.
Hij tilt z’n pet op en haalt z’n hand door z’n enorme kuif.
Hij kijkt Tonie – die nog geen woord gezegd heeft – recht aan en zegt met een lach op z’n gezicht: “Nou, dat heb je mooi gezegd hoor … ik ben het helemaal met je eens!”

De meisjes moeten giechelen. 

Piet plaatst met een mannelijk gebaar z’n handen op z’n heupen en spuugt met getuite lippen een kwak uitgekauwde tabak uit.
Voor z’n gevoel maakt hij het helemaal.

“Hé gadverdamme… smeerkees,” zegt Tonie.
Piet kijkt haar vragend aan.
“Já, je spuugt op m’n schoen.”

“Oh, neem me niet kwalijk” zegt Piet verschrikt “maar het is niet vies hoor, het zijn gewoon blaadjes.”

Tonie kijkt Piet aan zoals iemand een holbewoner opneemt en zegt, “Wat je niet vies noemt, nou… ik ga naar binnen m’n schoen schoonmaken.”
Piet en Annie kijken elkaar aan.

Er klikt een stoomfluit, “Oh, ik moet weer aan de slag,” zegt Piet, “tot kijk!”
“Tot kijk!”

Terug achter de breimachine zegt Annie tegen Tonie “Leuke gozer die Piet, als hij me vraagt voor de film  … dan zeg ik geen nee.”
Tonie zegt niets.
Ze kijkt met getuite lippen recht voor zich uit de breimachine in.
Ze heeft gemengde emoties: “hij heeft mooi haar … maar dat gore gespuug.”

In Den Beginne

Als de werkdag erop zit lopen Tonie en Annie samen naar buiten.
“Goh, vanmiddag was het zo lekker en nu is het ineens zo fris,” zegt Tonie.

“Ja, brr … hé kijk eens zegt Annie, daar staat Piet!” 
Tonie wilde wat zeggen, maar houdt abrupt haar mond.
Annie strijkt met haar hand door haar haar en roept, “Hé Piet!”
Piet kijkt langzaam op.
Hij haalt met een vertraagd gebaar z’n saffie uit z’n mond en schiet de peuk tegen een boom.
Relaxed als een cowboy loopt hij op de dames af en tikt bij wijze van begroeting, met twee vingers tegen de rand van z’n pet.

Tonie kromt haar tenen en krimp onzichtbaar wat in.
Annie daarentegen zorgt ervoor dat haar vrouwelijk aanbod aantrekkelijker in de etalage komt te liggen. 

Terwijl Annie lonkend naar Piet kijkt vraagt Piet aan Tonie, “Welke kant moet je op?” Tonie schrikt een beetje en wijst met een timide gebaar naar het ophaalbruggetje. 
“Mooi” zegt Piet, “dan loop ik met je mee.”
Hij knikt naar Annie en zegt: “Tot kijk hè!”

Hij draai zich om, stoot Tonie met z’n elle boog aan en zegt: “Kom op, we gaan.”

Piet loopt met grote verende passen.
Voor elke stap die hij neemt maakt Tonie er twee.
Piet praat veel… in het tijdsbestek van vijf minuten heeft hij het achtereenvolgens over het Bickers eiland, zijn eigen voetbalclub R.C.A., de prijs van levensmiddelen in het algemeen en van uien in het bijzonder, z’n fiets, het wonder van de automobiel, dat hij later een pathefoon gaat kopen.
Net als hij over de Nederlands Koloniën begint, zegt Tonie: “Hier woon ik.” 

“Eh …. nou dan ben jij ook weer veilig thuis” zegt Piet.
“Weet je wat … laten we een keer naar de film gaan.”
“Wat komt jou beter uit … deze zaterdagavond of zondagmiddag, of liever de week erop?”

Tonie raakt onwillekeurig Piets hand aan, waarop Piet zegt: “Oké, ik kom je dan zaterdag om 6 uur ophalen.”
“Ik vond het leuk om eens met je gepraat te hebben.”

Tonie snuift de geur van de teertuinen op terwijl Piet uit haar gezichtsveld verdwijnt. Er krijsen wat meeuwen in de lucht.
Tonie kijkt omhoog en voelt diep van binnen dat de teerling is geworpen.

Copyright Ⓒ 2016 – 2019 P. Schwank

Plaats een reactie